Το εθνικό σύστημα αποτίμησης της ποιότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου (National Quality Assessment System) στο Νορβηγικό εκπαιδευτικό σύστημα βασίζεται στην εξωτερική και την εσωτερική αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε κεντρικό, περιφερειακό, τοπικό και ενδοσχολικό επίπεδο. Το εθνικό σύστημα αποτίμησης της ποιότητας υποστηρίζεται κεντρικά από τη Νορβηγική Διεύθυνση για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση, η οποία τελεί υπό την άμεση εποπτεία του Νορβηγικού Υπουργείου Παιδείας.

Η εξωτερική αξιολόγηση στο Νορβηγικό εκπαιδευτικό σύστημα υιοθετεί δύο βασικές μορφές:

1. Διερευνάται ο βαθμός στον οποίο εφαρμόζονται οι βασικές αρχές της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής, όπως είναι για παράδειγμα η καταπολέμηση των διακρίσεων, η ισότητα των εκπαιδευτικών ευκαιριών κ.λπ. στις σχολικές μονάδες της χώρας σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο και
2. Διενεργούνται εθνικές επισκοπήσεις των επιδόσεων των μαθητών, των απόψεων των γονέων και των εκπαιδευτικών για την ποιότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου.

Ως εκ τούτου, η εξωτερική αξιολόγηση στο Νορβηγικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν αφορά στην άμεση επιθεώρηση των σχολικών μονάδων. Τούτο σημαίνει ότι η ποιότητα της διδασκαλίας και της μάθησης που παρέχεται σε κάθε σχολική μονάδα της χώρας δεν αποτελεί άμεσο αντικείμενο εξωτερικής αξιολόγησης.
Η αποτίμηση της παρεχόμενης εκπαίδευσης σε επίπεδο σχολικής μονάδας αποτελεί αντικείμενο της εσωτερικής αξιολόγησης / αυτοαξιολόγησης.

Η αυτοαξιολόγηση στο Νορβηγικό εκπαιδευτικό σύστημα αποτελεί υποχρεωτική εκπαιδευτική διαδικασία για το σύνολο των σχολικών μονάδων της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Η ευθύνη για τη διεξαγωγή των σχετικών διαδικασιών σε όλες τις σχολικές μονάδες ευθύνης τους αποτελεί αρμοδιότητα των τοπικών εκπαιδευτικών αρχών.

Οι διαδικασίες της αυτοαξιολόγησης είναι απόλυτα αποκεντρωμένες, με την έννοια ότι δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία που να προδιαγράφει ή να ορίζει τη χρήση συγκεκριμένων μεθόδων αξιολόγησης. Παρόλα αυτά, σημειώνεται ότι το Εθνικό Σύστημα Αποτίμησης της Ποιότητας (National Quality Assessment System) παρέχει στα σχολεία γενικές οδηγίες για την ανάπτυξη των σχετικών διαδικασιών, ενδεικτικά εργαλεία καθώς και προτεινόμενους τομείς για την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου. Το υλικό αυτό ωστόσο δε δεσμεύει τη σχολική μονάδα, η οποία είναι ελεύθερη να αναπτύξει τη δική της προσέγγιση.

Οι διαδικασίες της αυτοαξιολόγησης αναπτύσσονται στο Νορβηγικό σχολείο σε διάστημα πέντε ημερών κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους. Στο χρονικό διάστημα αυτό, οι εκπαιδευτικοί της σχολικής μονάδας ή μια ομάδα αυτών επιφορτίζεται με το έργο της αποτίμησης και του σχεδιασμού του εκπαιδευτικού έργου. Πιο συγκεκριμένα, η σχολική μονάδα εστιάζει, σε γενικές γραμμές, στην αξιολόγηση των διδακτικών πρακτικών που αναπτύσσονται στο σχολείο, στις εκπαιδευτικές συνθήκες, στο μαθησιακό κλίμα και στις εκπαιδευτικές παρεμβάσεις, αποτιμά το βαθμό κατά τον οποίο αυτές προσεγγίζουν τους στόχους και τις αρχές του εθνικού προγράμματος σπουδών και σχεδιάζει γενικές βελτιωτικές παρεμβάσεις, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.

Η σχολική μονάδα, επιδιώκοντας την αντικειμενικότερη αποτίμηση των δραστηριοτήτων της, έχει τη δυνατότητα, εάν και εφόσον το επιθυμεί, να ζητήσει τη συνδρομή εξωτερικών παρατηρητών της δικής της επιλογής, οι οποίοι συνήθως προέρχονται από το χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Σε γενικές γραμμές, οι διαδικασίες της αποτίμησης και του σχεδιασμού του εκπαιδευτικού έργου είναι ανοιχτές στην ευρύτερη κοινότητα (γονείς, μαθητές, τοπικές αρχές) και ενθαρρύνεται η ανάπτυξη σχετικών συνεργασιών.

Το Εθνικό Σύστημα Αποτίμησης της Ποιότητας (National Quality Assessment System), πέραν των γενικών οδηγιών που προαναφέρθηκαν, παρέχει στις σχολικές μονάδες πέντε βασικές επικαιροποιημένες εθνικές επισκοπήσεις των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των γονέων σχετικά με την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, τις οποίες η σχολική μονάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει ως συγκριτικό μέσο για την αποτίμηση των επιτευγμάτων της. Όπως γίνεται φανερό, στη Νορβηγία τα αποτελέσματα της εξωτερικής αξιολόγησης χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της εσωτερικής αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου.

Η αυτοαξιολόγηση στη Νορβηγία θεωρείται ως μια εξαιρετικά πολύτιμη ερευνητική και αναπτυξιακή διαδικασία με προφανή οφέλη για τη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου. Για το λόγο αυτό, λαμβάνεται μέριμνα ώστε οι εκπαιδευτικοί να εφοδιαστούν με επαρκείς γνώσεις και δεξιότητες για την ανάπτυξη των σχετικών διαδικασιών στη βασική τους εκπαίδευση.

• Υπουργείο Παιδείας και Έρευνας: Kunnskapsdepartemental http://www.regjeringen.no (πρόσβαση 9-9-2013)
• Νορβηγική Διεύθυνση για την Εκπαίδευση και την Κατάρτιση: Utdanningsdirektoratet http://www.udir.no (πρόσβαση 9-9-2013)
• Information web-portals: www.skoleporten.no
• OECD (2011). Review on Evaluation and Assessment Frameworks for Improving Schools Outcomes: Country Background Report for Norway, Norwegian Directorate for Education and Training.
• Eurydice (2009/2010). Organization of the Education System in Norway, European Commission.
• Heggheim, S. & Oydvin, A. (2006). Norway: Evaluation of Quality- System and Reality in Socrates European Community Examples of Interesting Practices of Internal and External Evaluation of Schools.
• Hansen, F. H. (2009). Educational Evaluation in Scandinavian Countries: Covering or Diverging Practices, Scandinavian Journal of Educational Research, 53 (1), pp. 71-87.